B 250-5 Mahābhārata
Manuscript culture infobox
Filmed in: B 250/5
Title: Mahābhārata
Dimensions: 33.5 x 6.7 cm x 153 folios
Material: paper?
Condition:
Scripts: Maithili
Languages: Sanskrit
Subjects: Mahābhārata
Date:
Acc No.: NAK 1/1016
Remarks: Virāṭaparvan
Reel No. B 250-5
Inventory No. 31225
Title Mahābhārata(Virāṭaparvan)
Remarks
Author
Subject Mahābhārata
Language Sanskrit
Manuscript Details
Script Maithili
Material paper
State complete
Size 33.5 x 6.7 cm
Binding Hole(s)
Folios 155
Lines per Folio 5
Foliation figures in the left-hand margin next to the word śrī
Scribe
Date of Copying
Place of Copying
King
Donor
Owner/Deliverer
Place of Deposit NAK
Accession No. 1/1016
Manuscript Features
Fol. 41 has been mentioned twice to the two successive folios. There are two exposures of fols. 17v–18r, 33v–34r and 130v–131r.
Excerpts
Beginning
oṁ namo mahāgaṇēśāya ||
nārāyaṇaṃ namaskṛtya naraṃ caiva narottamaṃ | devīṃ sarasvatīṃ ⟨vyāsa⟩ [[caiva]] tato jayam udīrayet ||
janamejaya uvāca ||
kathaṃ virāṭanagare mama pūrvvapitāmahāḥ | ajñātavāsam ukhi(!)tā duryyodhanabhayārdditāḥ ||
viaśampāyana uvāca ||
yathā virāṭanagare tava pūrvvapitāmahā ajñātavāsam ukhi(!)tās tacchṛṇuṣva narādhipa ||
tathā tu sa varā[ṃ]llabdhvā dharmmād dharmmabhṛtām varaḥ | gatvāśramaṃ brāhmaṇebhya tha ācakhyau sarvvam eva tat ||
kathayitvā tu tat sarvvaṃ brāhmaṇebhyo yudhiṣṭhiraḥ | araṇīsahitaṃ tasmai brāhmaṇāya nyavedayat ||
tato yudhiṣṭhiro rājā dharmmaputro mahāmanāḥ | sannikṛṣyānu⟪i⟫jān sarvaan iti hovāca bhārata ||
dvādaśemāni varṣāṇi ⟪ni⟫ svarāṣṭrāt proṣo[[tā]]vayaṃ | trayodaśo yaṃ saṃprāpta[ḥ] kṛcchraḥ paramadurvvasaḥ ||
tat sādhu kaunteya ito vāsam ajjuna rocaya | yatremā vasatīḥ sarvvā vasāmo ʼviditāḥ paraiḥ ||
arjjuna uvāca ||
tasyai[va] varadānena dharmmasya manujādhipa | ajñātā vicariṣyāmo narāṇām bharatarṣabha |
kin tu vāsāya rāṣṭrāṇi kīttayiṣyāmi kānicit | ramaṇīyāni guptāni teṣāṃ kiñcit sma rocaya |
santi ramyā janapadā bahvannāḥ paritaḥ kurūn | pāñcālāś cedimatsyāś ca sūrasenāḥ paṭaccharāḥ |
daśārṇṇā navarāṣṭrañ ca mallāḥ śālvā yugandharāḥ | kuntirāṣṭraṃ suvistīrṇṇaṃ surāṣṭrāvantayas tathā | (fol. 1v1–2r4)
End
sudeṣṇāñ ca puraskṛtya matsyānāṃ ca varā striyaḥ | ājagmuś cārusarvvāṅgī(!) sumṛṣṭamaṇikuṇḍalāḥ |
varṇṇopapanās tā nāryyo rūpavatyaḥ svalaṅkṛtāḥ | sarvvāsām abhavat kṛṣṇā rūpeṇa yaśasā śriyā |
parivāryyottarān tān tu rājaputrīm alaṅkṛtāṃ | sacīm iva mahendrasya puraskṛtyopatasthire |
tāṃ pratyagṛhṇāt kaunteyaḥ sutasyārthe dhanañjayaḥ | saubhadrasyānavadyāṅgī tvi(!)rāṭatanayāṃ tadā |
tatrātiṣṭhan mahārāho(!) rūpam idrasya dhārayan | sutān tāṃ pratijagrāha kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ |
pratigṛhya tu tāṃ pārthaḥ puraskṛtya janārdanaṃ | vivāhaṅkārayāasa saubhadrasya mahātmanaḥ | tasmai saptasahasrāṇi hayānām vātaraṃhasāṃ | dve ca nāgaśate mukhye prādād bahudhanan tadā |
hutvā samyak samṛddhāgnim arccayitvā dvijanmanaḥ | rājyaṃ dhanaṃ ca koṣaṃ ca sarvvam ātmānam eva ca |
nyavedayat pāṇḍavebhyo virātaḥ prītimāṃs tadā | kṛte vivāhe tu tadā dharmmaputro yudhiṣṭhiraḥ |
brāhmaṇebhyo dadau cittaṃ yad upāharad acyutaḥ | gosahasrāṇi ratnāni vastrāṇi vividhāni ca |
bhūṣaṇāni ca mukhyāni yānāni vividhāni ca | bhojanāni ca divyāni śayanāni vividhāni ca |
tan mahotsavasaṅkāśaṃ tuṣṭapuṣṭajanākulaṃ | nagaraṃ matsyarājasya śuśubhe bharatarṣabha || || (fol. 154r1–154v3)
Colophon
iti śrīmahābhārate virāṭaparvvaṇy abhimanyuvivāhāḥ || 73 || (fol. 154v3–4)
Microfilm Details
Reel No. B 250/5
Date of Filming 27-03-1972
Exposures 162
Used Copy
Type of Film
Remarks
Catalogued by NK
Date 04-07-2011
Bibliography