B 250-6 Mahābhārata
Manuscript culture infobox
Filmed in: B 250/6
Title: Mahābhārata
Dimensions: 31 x 7 cm x 161 folios
Material: paper?
Condition: complete
Scripts: Maithili
Languages: Sanskrit
Subjects: Mahābhārata
Date:
Acc No.: NAK 1/1062
Remarks: Virāṭaparvan
Reel No. B 250-6
Inventory No. 31224
Title Mahābhārata(virāṭaparvan)
Remarks
Author
Subject Mahābhārata
Language Sanskrit
Manuscript Details
Script Maithili
Material paper
State complete
Size 31.0 x 7.0 cm
Binding Hole(s)
Folios 160
Lines per Folio 6
Foliation figures in the left-hand margin of the verso next to the word śrī
Scribe ???
Date of Copying NS 76?
Place of Copying
King Prakāśa Malla
Donor
Owner/Deliverer
Place of Deposit NAK
Accession No. 1/1062
Manuscript Features
The scribe and the date of copying are mentioned in the colophon but we could not read it.
The colophon is followed by a scattered folio of an anonymous text reading:
❖ oṁ namaḥ śrīrāmacandrāya ||
namas tasmai munīndrāya śīyutāya tapasvine | sarvvajñānādhivāsāya vālmīkāya namo namaḥ |
…
saṃkulaṃ dānavendraiś ca pātālatalavāsibhiḥ | lomaharṣaṇam akṣobhyaṃ dṛṣṭvā te
Fol. 131 has been mentioned twice to the two successive folios. There are two exposures of fols. 24v–25r and 63v–65r.
Excerpts
Beginning
❖ oṁ namo gopījanavallabhāya ||
nārāyaṇaṃ namaskṛtya narañ caiva narottamaṃ | devīṃ sarasvatīñ caiva tato jayam udīrayet ||
janamejaya uvāca |
kathaṃ virāṭanagare mama pūrvvapitāmahāḥ | ajñātavāsam uṣitā duryyodhanabhayārditāḥ ||
vaiśampāyana uvāca ||
yathā virāṭanagare tava pūrvvapitāmahāḥ | ajñātavāsam uṣitā[s] tac chṛṇuṣva narādhipa ||
tathā ca sa varā[ṁ]l labdhvā dharmmād dharmmabhṛtām varaḥ | gatvāśramaṃ brāhmaṇebhya ācakhyau sarvvam eva tat |
kathayitvā tu tat sarvvaṃ brāhmaṇebhyo yudhiṣṭhiraḥ | araṇīsahitaṃ bhāṇḍaṃ brāhmaṇāya nyavedayat |
tato yudhiṣṭhiro rājā dharmmaputro mahāmanāḥ | sannimantryānujān sarvvān iti hovāca pārthiva⟪ḥ⟫ | (fol. 1v1–6)
End
tan mahotsavasaṃkāśaṃ hṛṣṭapuṣṭajanākulaṃ | nagaraṃ matsyarājasya śuśubhe bharatarṣabha || (fo. 157v5–6) <ref> Here ends the Virāṭaparvan according to the Poona edition of the MB.</ref>
vaiśampāyana uvāca ||
kṛtvā vihāhan tu kurupravīrās tathābhimanor muditāḥ svapakṣāḥ | viśramya catvāryuṣasaḥ pratītāḥ sabhāṃ virāṭasya tato [ʼ]tha jagmuḥ ||
caturtham etad vipulaṃ vaitāṭaparvvavarṇṇitaṃ | atrāpi parisaṃkhyānam adhyāyānāṃ mahātmanāṃ |
ya idaṃ śṛṇuyān nityaṃ viprāṇāṃ paṭhatāṃ śuciḥ | ajñātavāsaṃ pārthānāṃ gūḍhakarmāṇi kurvvatāṃ |
jīmūtaghātanañ caiva kīcakānāṃ nipātanaṃ | krīḍanaṃ matsyarājasya kṛṣṇāyā manyumārjanaṃ |
vijayaṃ caiva pārthānāṃ gavāṃ nigrahamokṣaṇaṃ | samāgamañ ca devānāṃ śakrādīnāñ ca kīrttanaṃ |
mahotsavañ ca matyānā⟪ṃ⟫m uttarāpratipādanaṃ | udayaṃ pāṇḍuputrāṇāṃ pūjāñ caiva viśeṣataḥ |
sa sarvvaguṇasampannaṃ vājimedhaphalaṃ labhet | cāndrāyaṇasahasrāṇāṃ śataṃ mamoparāmināṃ |
phalam āpnoti vai martyaḥ śrutvā samyak kathām imāṃ | varddhate [ʼ]nudinañ cāpi śuklapakṣe yathā śaśī |
putrapautraiḥ parivṛttaḥ sādhūnāṃ caiva sammataḥ | brāhmaṇo labhate vidyāṃ kṣatriyo vijayī bhavet | vaiśyas tu labhate lābhaṃ śudro balatām iyāt | pitṝn uddiśya paṭhati gayāyāṃ piṇḍado bhavet |
kurukṣete ca yat proktaṃ gaṅgāsāgarasaṃgame | śrāddhaṃ kṛtvā pitṝṇān tu phalam āpnoti mānavaḥ |
ity uktvā bhagavān kṛṣṇaḥ pūjitas tair narādhipaiḥ | babhūva tūṣṇīṃ te sarvve prajagmuś ca yathāgatāḥ || (fol. 157v6–158v5)
Colophon
iti śrīmahābhārate virāṭaparvvaṇi śatasāhasryāṃ saṃhitāyāṃ vaiyāśikyāṃ virāṭaṃ samāptaṃ || ‥‥‥ (rasa)śaile ca gate nepālavatsare | śukle kṛṣṇāṣṭamī bhaume ‥ ‥ bhāratasaṃhitā | śrīmatprakāśamallena pālite bhaktapaṭṭane | alikhan mohanaḥ śrīmān‥ maḥ (syākhe tvarānvitaḥ) oṁ namo gopījanavallabhāya ||
ādarśadoṣān mativibhramād vā tvarāviśeṣāl likhanasya vegāt | yad atra śuddhaṃ tad aśuddhavarṇṇaṃ kṣamantu santaḥ khalu leṣakasya || ||
…
(svastasti) te kuśalam astu cirāyur astu gohastivājidhanadhānyasamṛddhir astu aiśvaryyam astu vijayo stu ripukṣayo stu saubhāgyam astu satataṃ haribhaktir astu || (fol. 158v5–159r6)
<references/>
Microfilm Details
Reel No. B 250/6
Date of Filming 27-03-1972
Exposures 166
Used Copy Kathmandu
Type of Film positive
Remarks
Catalogued by NK
Date 05-07-2011
Bibliography