B 35-21 Tiṅantaprakriyā
Manuscript culture infobox
Filmed in: B 35/21
Title: Tiṅantaprakriyā
Dimensions: 33 x 5 cm x 40 folios
Material: palm-leaf
Condition:
Scripts: Maithili
Languages: Sanskrit
Subjects: Vyākaraṇa
Date:
Acc No.: NAK 1/1151
Remarks:
Reel No. B 35-21
Inventory No. 77700
Title *Tiṅantaprakriyā
Remarks This is rather a generic title, describing the contents of the thext. The same MS is styled Tiṅantavyākaraṇam in BSP.
Author Medinīkara?
Subject Vyākaraṇa
Language Sanskrit
Text Features Manual on the verbal system of Sanskrit, drawing on the sūtras and the Dhātupāṭha of the pāṇinīya system of grammar. The extant portion of the text deals with the present tense (laṭ), giving examples of the roots from the first up to the fifth class.
Manuscript Details
Script Maithili
Material palm-leaf
State incomplete, slightly damaged
Size 33.0 x 5.0 cm
Binding Hole 1, somewhat to the left
Folios 41
Lines per Folio 5–7
Foliation figures in the middle of the left-hand margin of the verso
Place of Deposit NAK
Accession No. 1/1151
Manuscript Features
The writing on a few fols. is slightly rubbed off, some fols. are slightly damaged in the margin. Of fol. 41 there is only a fragment left (exp. 42–43). The actual order of fols. is: 1–38; 40; 41; 39.
Exposures 2–3 show a cover-leaf, on which the title Tiṅantavyākaraṇa is given in Devanagari characters (exp. 2).
This MS is also mentioned in BSP, vol. vi, p. 23, no. 68. where it also figures as Tiṅantavyākaraṇam. As its author is given Medinīkara, probably the author of the Medinīkośa.
Excerpts
Beginning
❖ oṁ namaḥ sarasvatyai ||
svaprapañcaṃ svasaṃkṣepaṃ praṇītaṃ yena lakṣaṇaṃ |
divyabhāṣopasaṃhāraiḥ sa jayaty eṣa pāṇiniḥ ||
iha loke dvividhaṃ padaṃ tiṅantaṃ subanta(2)ñ ca | tatra tiṅanta tavad (!) ucyate bālahitakāmayā || || 〇 || tatra ji jaye<ref name="ftn1">Pāṇ. Dhātupāṭha 1.594. </ref> | jidhātujay⟪ā⟫a †arthapaṭiya jayaboliyajīniya † | (3) ekavāke (!) bhūvādayo dhātusaṃjñā dhātor ity adhikṛtya vartta〇⟪|⟩⟩māne kāle dhātvarthe laṭpratyayo bhavati | laṭ ⁅lakārād akāramapakṛ⁆(4)ṣya | akārasyopadeśe aj anunāsika<ref name="ftn2">Cf. Pāṇ. 1.3.2.</ref> itītsaṃjñā 〇 vido laṭo veti<ref name="ftn3">Pāṇ. 3.4.83.</ref> viśeṣaṇārthaḥ | ṭakārasya hantyam<ref name="ftn4">Cf. Pāṇ. 1.3.3.</ref> itītsaṃjñā | (5) ṭitātmanepadānāṃ ṭere<ref name="ftn5">Cf. Pāṇ. 3.4.79.</ref> iti viśeṣaṇārthaḥ | [[ta]]asya lopa<ref name="ftn6">Pāṇ. 1.3.9.</ref> iti lopaḥ| adarśanaṃ lopa<ref name="ftn7">Pāṇ. 1.1.60.</ref> iti lopajñā (!) | lakārasyāpi laśakv acitaddhita<ref name="ftn8">Cf. Pāṇ. 1.3.8.</ref> i⁆(2r1)tītsaṃjñā prāpnoti | tibādyādeśakaraṇasāmarthyā (!) lakāralopo na bhavati | la iti sthite | tasya sthāne tip tas jhi sip thas tha mip vas mas tāṃ tā jha thās ā(2)thā dhvaṃ iṭ vahi mahiṅ<ref name="ftn9">Cf. Pāṇ. 3.4.78.</ref> iti sūtreṇa parasmaipadasaṃjñākā〇s (!) tibādayo bhavanti | śeṣāt karttari parasmaipadam<ref name="ftn10">Pāṇ. 1.3.78.</ref> iti parasmaipa⁅dam⁆ | (3) laḥ parasmaipadam<ref name="ftn11">Pāṇ. 1.4.99.</ref> iti parasmaipadasaṃjñā ---- sarvva〇tibādi⁅pra⁆saṅge prāpte puruṣaniyamaḥ kriyate | tiṅas trīṇi trīṇi (4) prathamamadhyamottamāḥ<ref name="ftn12">Pāṇ. 1.4.101.</ref> | stāny (!) ekavacanadvivacanabahu〇vacananāny (!) ekasa<ref name="ftn13">Cf. Pāṇ. 1.4.102.</ref> iti prathamamadhyama uttamasaṃjñakā bhavanti |
(fol. 1v1–2r4)
End
svādaya ucyante || ṣuñ abhiṣave<ref name="ftn14">Pāṇ. Dhātupāṭha 5.1.</ref> || sapi prāpte svādiṣv (ṇu)pratyayaḥ | satvaṃ ⁅ṣa⁆kārasya sakāraḥ | sakārasya pūrvvalopaḥ | (pitsu) vacaneṣu (śa)… /// (2)ti arthtaḥ | (kuṃ)….ḥ sārvvadhātuke jaṇādeśaḥ | sunvan⁅t⁆i | 〇 sunoṣi | sunuthaḥ | sunutha | sunomi | sunuvaḥ | su⁅numaḥ⁆ || …/// (3)ti da.rapratyaya(ṅ)isaṃyogapūrvvasyeti tyartha(vanta) …. || ….〇……syānyatarasyāṃ pakṣe ……………….. /// (4)sanaṣasicasaṃjñām iti ṣatvaṃ abhiṣuṇoti | abhiṣu〇nute || || ṣiñ bandhane<ref name="ftn15">Pāṇ. Dhātupāṭha 5.2.</ref> || satvaṃ || ⁅si⁆noti || sinu⁅te⁆ || ……/// (5)….ne<ref name="ftn16">Cf. Pāṇ. Dhātupāṭha 5.3. </ref> | śinoti | śinute || || ḍumiñ prakṣepaṇe<ref name="ftn17">Pāṇ. Dhātupāṭha 5.4.</ref> || minoti | minute | anuminoti | anuminute || || ciñ cayane<ref name="ftn18">Pāṇ. Dhātupāṭha 5.5.</ref> || ci⁅noti⁆ ///
(fol. 40v1–5)
Microfilm Details
Reel No. B 35/21
Date of Filming 26-10-1970
Exposures 45
Used Copy Berlin
Type of Film negative
Catalogued by OH
Date 22-02-2005
<references/>